Tüm Dünya’yı etkisi altına alan ve kısa sürede küresel salgın haline dönüşen Corona Virüsü’nün (Covid-19) insanlığa verdiği zararın ekonomik boyutlarını kabaca irdelesek, daha şimdiden  3 TRİLYON USD’ye ulaştığını söyleyebiliriz. Üstelik ekonomik ve psikolojik etkileri ile mücadele devam ederken şimdi bir de mevcut sağlık krizi süresince hile (fraud) riski ile karşı karşıya kalmaya başladık. İnternetten çevrimiçi (online) olarak tıbbi ürünler satın alan halkı, bu durumu kullanarak mali fırsata çevirmeye çalışan dolandırıcılar bu kez de Corono Virüs gerginliğinden istifade ederek çevimiçi (online) yollarla dolandırmaya başladılar.

Covid-19 salgını sebebiyle kullanılması gereken maske ve diğer tıbbi ürünlere olan yüksek talebi karşılayacak perakende stok miktarında hala zorluk yaşanmasından dolayı  bu tür ürünleri çevrimiçi (online) olarak sattıklarını iddia eden sahte mağazalar, sosyal medya hesapları ve e-posta (e-mail) adresleri birden bire  ülkemizde peyda olmaya başladı. Kurbanının güvenini çeşitli viral pazarlama yöntemleri ile  kazanan dolandırıcılar, sosyal mesafenin sebebiyet verdiği yalnızlık duygusu,  sevdiklerini kaybetme ve hastalığa yakalanma korkusu gibi duygu karmaşalarının yoğun olduğu bu dönemde, vadettiği maske ve diğer sağlık kitlerinin ticaretini aslında araç olarak kullanmakta ve halktan haksız kazanç elde etmeye çalışmaktadırlar. Devam eden küresel sağlık kriziyle bağlantılı olarak ortaya çıkan mali dolandırıcılıklardan bazıları şu şekilde listelenmiştir:  (Kaynak : İnterpol)

       COVİD-19 Dolandırıcılık Yöntemleri

• Telefon Dolandırıcılıkları – Dolandırıcılar kendilerini klinik veya hastane görevlisi gibi tanıtarak kurbanlarını arayıp akrabalarından veya yakınlarından birinin hastalığa yakalandığını söyleyerek bu kişinin tedavisi için  acil olarak para talep etmektedirler.

• Siber Dolandırıcılıklar- Kurbanlarının kredi kartı  ve ödeme  detayı için kullandıkları kişisel bilgileri elde etmek amacıyla, kurbanlara ulusal yada dünya çapında sağlık yetkilileri tarafından gönderilmiş gibi olta mail (fishing)  dediğimiz e-postalar (mailler) atarak veya kötü amaçlı yazılımları açmalarını sağlayacak e-posta (mail) ekleri göndermektedirler.

Söz konusu durumların bir çoğunda dolandırıcılar amaçlarına ulaşmak maksadıyla, kurbanlarının şüphelenmemesi için genellikle yasal firmaların isimlerini kendi isimleriymiş gibi kullanıyor ve sosyal medya platformları vasıtasıyla geniş kitlelere ulaşarak bilinirliliklerini artırarak ilerleme sağlıyorlar. Dolandırıcılık olaylarında vakalardan birinde Asyalı bir mağdur tarafından, birden çok Avrupa ülkesi kökenli olan dolandırıcıların kontrol ettiğini bilmediği banka hesaplarına büyük miktarda para yatıırılmıştır. Yapılan bu ödemelerin bazıları İNTERPOL’ün de yardımıyla yerel yetkililerce bloke edilmiş, fakat diğer ödemeler fark edilip bloke edilmeden önce dolandırıcılar tarafından çok hızlı bir şekilde ikincil hatta üçüncül banka hesaplarına transfer edilmiştir.

Bugüne kadar İNTERPOL’ün yardımıyla Avrupa ve Asya bağlantılı olarak yönetilen 30 civarında Covid-19’la ilişkili bu tarz dolandırıcılık olayında, 18 banka hesabı bloke edilmiştir. Aynı zamanda, 730.000 Amerikan dolarından fazla şüpheli para transferi dondurulmuştur. İNTERPOL, ayrıca üyesi olan 194 ülke polisine bu tür yeni dolandırıcılık olaylarına yönelik olarak mor alarm uyarısı vermiştir.

Dikkat Edilmesi Gereken Belirtiler:

Eğer çevrimiçi (online) olarak tıbbi ürün alma arayışında iseniz veya size tıbbi ürün satmayı veya bu konuda yardım teklif eden e-posta (mail) veya linkler alıyorsanız, kendinizi ve paranızı korumak için muhtemel bir dolandırıcılığa maruz kalabiliyor olacağınızı aklınızda bulundurun.

• Herhangi bir satın alma işlemi yapmadan önce, firma ismini veya size bireysel teklif sunan kişilerin isimlerini ve bilgilerini birbirinden bağımsız olarak teyit edip doğrulayın.
• Sahte web siteleri konusunda yüksek farkındalığa olun. Dolandırıcılar sıklıkla gerçek ve yasal olan web sitelerin isimlerine çok benzer isimler kullanacaklardır (Örneğin: ‘abc.com’ yerine ‘abc.org’ gibi).
• Satın alma işlemi yapmadan önce ilgili firma hakkında yapılan yorumları mutlaka  kontrol edin. (Örneğin, sipariş ettikleri ürünlerini alamadıkları için şikayette bulunan müşteriler var mı? şeklinde)
• Eğer sipariş vereceğiniz firmanın bulunduğu yerden farklı bir yerdeki banka hesabına para yatırmanız isteniyorsa, bu konuda ihtiyatlı ve şüpheci davranın.
• Beklemediğiniz veya bilmediğiniz bir göndericiden size gelen e-posta (mail) veya eklerini açmayınız ve tıklamayınız.
• İsteğiniz dışında size tıbbi ürünler teklif eden veya sizin sağlık durumunuzu kontrol etmek maksatlı olduğunu söyleyerek kişisel bilgilerinizi isteyen e-postalar (mailler) alıyorsanız dikkatli olun. Zira, yasal sağlık kuruluşları veya yetkilileri normalde halkla bu şekilde irtibata geçmezler.

Tüm bunların ışığında, Dünya’yı ve ülkemizi etkisi alan bu pandemi ile mücadelede sağlığınıza dikkat ettiğiniz kadar cüzdanınıza da dikkat edin. Çünkü kriz fırsatçıları ve dolandırıcılar  ta ki hastalik kendileri ve çevrelerini etkileyene dek, ahlaki değerleri göz ardı etmeye ve İnsanlığı tehdit etmeye devam edecekler...